ที่ พิเศษ / 2550
26 ตุลาคม 2550
เรื่อง ขอให้ยกเลิกระเบียบและประกาศเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ที่กระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการรับรู้
ข่าวสารของประชาชนและสิทธิเสรีภาพในการปฏิบัติหน้าที่ตามวิชาชีพของสื่อมวลชน
เรียน ประธานคณะกรรมการการเลือกตั้ง
สิ่งที่ส่งมาด้วย รายนามผู้แทนองค์กรสื่อมวลชน และข้อเสนอเพื่อยกเลิกประกาศ
และระเบียบดังกล่าว
สืบเนื่องจากการที่คณะกรรมการการเลือกตั้งได้ออกระเบียบและประกาศคณะกรรมการการเลือกตั้งฯ วันที่ 24 ตุลาคม 2550 ซึ่งมีหลายประเด็นที่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อสิทธิเสรีภาพในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารของประชาชน และสิทธิเสรีภาพในการปฏิบัติหน้าที่ตามวิชาชีพของสื่อมวลชนโดยเฉพาะสถานีวิทยุกระจายเสียงและสถานีโทรทัศน์ ในช่วงที่มีพระราชกฤษฎีกากำหนดวันเลือกตั้งวันที่ 23 ธันวาคม 2550 อันขัดต่อเจตนารมณ์ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
ผู้ แทนองค์กรสื่อมวลชน ดังปรากฏรายนามข้างท้ายจดหมายนี้ จึงขอให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง พิจารณายกเลิกระเบียบและประกาศเกี่ยวกับการเลือกตั้งที่มีปัญหาในประเด็นดัง กล่าวโดยเร็วที่สุด อีกทั้งออกระเบียบและประกาศใหม่ที่สอดคล้อง เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ และส่งเสริมต่อระบอบประชาธิปไตยอย่างแท้จริง
ขอแสดงความนับถือ
สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แ่ห่งประเทศไทย
สมาคมนักข่าววิทยุและโทรทัศนไทย
ลายเซ็นต์สื่อมวลชน1
ลายเซ็นต์สื่อมวลชน2
ลายเซ็นต์สื่อมวลชน3
ผลสรุปและข้อเสนอแนะ จากผู้แทนองค์กรสื่อมวลชน
ผลกระทบจากระเบียบและประกาศดังกล่าว
- สื่อมวลชน ไม่สามารถนำเสนอข้อมูลข่าวสารได้อย่างเสรี เป็นการละเมิดสิทธิในการรับรู้ข่าวสาร และละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานในการแสดงออกของประชาชน ขัดต่อเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ทำให้ประชาชนขาดข้อมูลที่เพียงพอเพื่อนำไปสู่การตัดสินใจใช้สิทธิเลือกตั้ง ส่งผลให้การปฏิรูปการเมืองตลอดหนึ่งปีที่ผ่านมาสูญเปล่า
- ระเบียบของ กกต. เข้มงวดเกินไป ทำให้การตีความแตกต่างกันและเกิดความสับสน
เช่น การปรากฏในข่าว หรือการรับเชิญไปให้ข้อมูลที่สถานี การให้สัมภาษณ์ ออกอากาศ ทำได้หรือไม่
ความเท่าเทียมทุกพรรคการเมืองและความเป็นธรรม มีขอบเขตกว้างหรือแคบอย่างไร เป็นต้น
- กกต.ให้ข้อมูลไม่ตรงกัน ขาดความเป็นเอกภาพ และออกระเบียบเกินกว่าเจตนารมณ์ของกฎหมาย
- สื่อมวลชน ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ นักการเมืองไม่กล้าให้สัมภาษณ์และปฏิเสธคำเชิญเพื่อปรากฏเป็นข่าวในสื่อมวลชน โดยเฉพาะวิทยุโทรทัศน์ โดยอ้างว่าขัดกับระเบียบ กกต. ทำให้ และขาดข้อมูลจากแหล่งข่าวที่เกี่ยวข้องโดยตรง
ข้อเสนอ
ให้ยกเลิกระเบียบและประกาศที่ทำให้เกิดปัญหาในการทำงานของสื่อมวลชน และเขียนระเบียบและประกาศใหม่ที่มีความชัดเจน และเป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ อีกทั้งส่งเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอย่างแท้จริง
ตัวอย่างประเด็นที่เป็นปัญหา
- การห้ามนักการเมืองรับเชิญไปออกอากาศ ไม่ควรระบุเป็นข้อห้ามควรให้เป็นวิจารณญาณและดุลพินิจของสื่อมวลชน เพราะสื่อต้องเป็นผู้รับผิดชอบข่าวและรายการที่ได้นำเสนอไปอยู่แล้ว
- การกำหนดขอบเขตและตีความ “ความเท่าเทียมและเป็นธรรม” ควรพิจารณาในภาพรวมของการนำเสนอข่าวทั้งระบบ ไม่ใช่ต้องเชิญทุกพรรคการเมือง ทุกครั้งที่นำเสนอข่าว
- การเสนอข่าว การปล่อยเสียงสัมภาษณ์ การเชิญไปร่วมรายการที่สถานี ทำได้หรือไม่อย่างไร ในระดับใด เป็นต้น
4. การจำกัดเรื่อง การติดป้ายหาเสียง ซึ่งต้องให้เฉพาะรัฐเป็นฝ่ายจัดหาให้
ข้อสังเกตเพิ่มเติม
1.การควบคุม เน้นที่สื่อวิทยุและโทรทัศน์ แต่สิ่งพิมพ์และสื่ออีเลคทรอนิคส์ และสื่ออื่นๆ ยังไม่ครอบคลุม ซึ่งจะทำให้เป็นปัญหา เช่น การสำเนาซีดี
2. ความตั้งใจและเจตนาที่ดีของกกต. กลับทำให้เกิดความไม่เป็นธรรมและไม่เท่าเทียม จะทำให้พรรคหรือนักการเมืองที่มีอำนาจซื้อ หรือมีขนาดใหญ่ ได้เปรียบพรรคขนาดกลางและเล็ก
3. กกต. ควรเชื่อมั่นในวิจารณญาณของสื่อมวลชน ที่จะพิจารณากลั่นกรองข้อมูลก่อนนำเสนอสู่สายตาประชาชน
ให้ดูเจตนาของการทำงานของสื่อมวลชนเป็นหลัก แต่สิ่งที่ควรกระทำเพิ่มเติมคือ กระบวนการสร้างการตรวจสอบและป้องกัน เพื่อมิให้มีการละเมิดและกลั่นแกล้งทางการเมืองมากกว่า