ประชุมเครือข่ายนักวิชาการและวิชาชีพสื่อมวลชน ประจำปี ๒๕๕๕
ประชุมสัมมนา “ยุทธศาสตร์เพื่ออนาคตวารสารศาสตร์” ครั้งที่ ๑
หลักการและเหตุผล
เนื่องจากในช่วงที่ผ่านมาสถานการณ์วารสารศาสตร์ก้าวเข้าสู่ยุคเปลี่ยนผ่าน อันเป็นผลมาจากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงและแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว การเพิ่มปริมาณและประเภทของสื่อใหม่ๆที่เป็นทางเลือกให้กับผู้รับสารนอกเหนือจากสื่อดั้งเดิมที่เคยเป็นสื่อหลักของสังคม รสนิยมและวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไปของผู้รับสาร การลดลงของผู้อ่านหนังสือพิมพ์ งบประมาณโฆษณาที่เคลื่อนตัวไปยังสื่อใหม่ๆ ที่สามารถเข้าถึงผู้รับสารได้ตรงกว่า องค์กรข่าวกำลังอยู่ในระหว่างการปรับตัว การเคลื่อนย้ายทุนจากการเน้นลงทุนที่คน (Human Investment) และคุณภาพของผลิตภัณฑ์สื่อ (Media Product) ไปยังการลงทุนด้านเทคโนโลยี (Technology Investment) และการดำเนินการทางการตลาด ความพยายามเข้าใจกลุ่มเป้าหมายอย่างเป็นระบบและเข้าถึงอย่างมีประสิทธิภาพด้วยการปรับเนื้อหา ลีลาและรูปแบบการนำเสนอ รวมทั้งเพิ่มช่องทางการเข้าถึงผู้รับสารมากขึ้น
ปัจจุบันเรากำลังก้าวสู่ภาวะ การหลอมรวมกันของสื่อ (Media Convergence) นั่นหมายถึงทั้งในแง่ของเทคโนโลยีที่ใช้ องค์กรสื่อที่ขยายครอบคลุมธุรกิจสื่อหลายประเภทในเวลาเดียวกัน การร่วมมือกันระหว่างองค์กรในลักษณะพึ่งพาอาศัยกัน และงานข่าวที่มีเนื้อหาออกหลากหลายช่องทาง แนวโน้ม Convergent Journalism ถูกมองว่าเป็นวารสารศาสตร์แห่งอนาคต การรายงานข่าวเน้นข่าวเดียวออกหลากหลายช่องทาง (One Content , Multiple Platforms) เพื่อตอบสนองผู้รับสารที่เปลี่ยนแปลงไปที่ต้องการบริโภคข่าวทุกที่ ทุกเวลาที่ต้องการ แนวโน้มชี้ให้เห็นว่าองค์กรกำลังต้องการนักข่าวที่ปรับตัวได้ดี มีทักษะความสามารถหลากหลาย (Multi-tasking skills) จากห้องข่าวที่แยกกันชัดเจนระหว่างสื่อสิ่งพิมพ์และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ จะมีการผสมผสานทั้งในแง่การบริหารจัดการงานข่าว การรายงานข่าว การจัดการเนื้อหา การเปิดพื้นที่ของนักข่าวภาคประชาชน ตลอดจนเทคนิคใหม่ๆ ในการทำงานข่าว
เมื่อทิศทางวารสารศาสตร์เปลี่ยนแปลงไป นักข่าวก็ต้องปรับตัวมากเช่นกัน รวมทั้งกระบวนการผลิตและพัฒนาศักยภาพนักข่าว ซึ่งเป็นภาระหน้าที่ของสถาบันการศึกษา และสมาคมวิชาชีพวารสารศาสตร์ องค์ความรู้เกี่ยวกับหลักการในวิชาชีพวาสารศาสตร์ที่มีอยู่เดิมจำเป็นต้องนำมาพิจารณา ปรับปรุง และประกอบสร้างขึ้นมาใหม่ เพื่อให้สามารถเป็นแนวทางในการพัฒนาบุคลากรในวิชาชีพวารสารศาสตร์แห่งอนาคต
วัตถุประสงค์ของโครงการ
๑.เพื่อระดมความคิดเห็นในการวางยุทธศาสตร์ การพัฒนาบุคลากรในวิชาชีพวารสารศาสตร์แห่งอนาคต
๒. เพื่อสนับสนุน หรือเป็นสื่อกลางในการสร้างความร่วมมือระหว่างภาควิชาการ และวิชาชีพในการบริหารจัดการ
หลักสูตรการเรียนการสอนในสาขาวิชาวารสารศาสตร์ทั้งในส่วนของสถาบันการศึกษาและโครงการพัฒนาบุคลากร โดยสมาคมวิชาชีพให้ทันสมัย สอดคล้องกับสภาพที่แท้จริงในปัจจุบัน รวมทั้งสอดรับกับอนาคต
๓. เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเครือข่ายนักวิชาการวิชาชีพวารสารศาสตร์
กลุ่มเป้าหมาย
๑.นักวิชาการด้านวารสารศาสตร์หรือที่เกี่ยวข้อง ๕o คน
๒.สื่อมวลชน ๓o คน
รวมจำนวนทั้งสิ้น ๘o คน
ระยะเวลาในการดำเนินงาน
วันศุกร์ที่ ๓o มีนาคม ๒๕๕๕ เวลา o๘.๓o – ๑๗.๐๐ น.
สถานที่จัดงาน
สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ถ.แจ้งวัฒนะ ต.บางตลาด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี
ช่วงเช้า Convention Hall
ช่วงบ่าย ห้อง ๓๓๐๔ – ๓๓๐๕
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
๑.แนวทางในการพัฒนาบุคลากรในวิชาชีพ และข้อมูลที่จะเป็นประโยชน์กับการพัฒนาการเรียนการสอนวารสารศาสตร์
๒.โครงการย่อยจากความร่วมมือระหว่างนักวิชาการสถาบันต่าง ๆ และนักวิชาชีพในการจัดทำหนังสือ ตำรา คู่มือในประเด็นต่างๆ ของวารสารศาสตร์แห่งอนาคต
๓.สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างภาควิชาการและวิชาชีพสื่อมวลชน
องค์กรที่รับผิดชอบ
๑.สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ
๒. สภาวิชาชีพข่าววิทยุและโทรทัศน์ไทย
๓.สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
๔. สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย
๕. ศูนย์ศึกษากฎหมายและนโยบายสื่อมวลชน สถาบันอิศรา
๖. ชมรมผู้ผลิตข่าวออนไลน์
๗. สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
กำหนดการ ประชุมเครือข่ายนักวิชาการและวิชาชีพสื่อมวลชน ประจำปี ๒๕๕๕
ประชุมสัมมนา “ยุทธศาสตร์เพื่ออนาคตวารสารศาสตร์” ครั้งที่ ๑
จัดโดย สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ ร่วมกับ สภาวิชาชีพข่าววิทยุและโทรทัศน์ไทย
สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย , สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย
ศูนย์ศึกษากฎหมายและนโยบายสื่อมวลชน , ชมรมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ และ สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
วันศุกร์ที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๕ เวลา ๐๘.๓๐-๑๗.๐๐ น. ณ Convention Hall สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
วันศุกร์ที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๕
๐๘.๓๐ – ๐๙.๐๐ น. ลงทะเบียน
๐๙.๐๐ – ๐๙.๑๕ น. กล่าวต้อนรับและเปิดงาน โดย
รศ.ดร.สมภพ มานะรังสรรค์ อธิการบดี สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
๐๙.๑๕ -๑๐.๑๕ น. บรรยายพิเศษ “ทิศทางสื่อ ทิศทางวารสารศาสตร์”
โดย คุณสุทธิชัย หยุ่น บรรณาธิการอำนวยการเครือเนชั่น กรุ๊ป
๑๐.๑๕ -๑๐.๓๐ น. พักรับประทานอาหารว่าง
๑๐.๓๐-๑๒.๐๐ น. เสวนา “เผชิญความจริงกับสิ่งที่เปลี่ยนไป(ในงานวารสารศาสตร์)”
วิทยากร คุณประสงค์ เลิศรัตนวิสุทธิ์ ผู้อำนวยการบริหารสถาบันอิศรา
คุณชวรงค์ ลิมป์ปัทมปาณี นายกสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
คุณบัณฑิต จันทศรีคำ (แคน สาริกา) บรรณาธิการอำนวยการหนังสือพิมพ์ คม ชัด ลึก
ดร.สุดารัตน์ ดิษยวรรธนะ จันทราวัฒนากุล สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
ดำเนินรายการโดย ดร.มานะ ตรีรยาภิวัฒน์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
๑๒.๐๐ -๑๓.๐๐ น. พักรับประทานอาหารกลางวัน
๑๓.๐๐-๑๔.๐๐ น. สัมมนากลุ่มย่อย “รับ รุก ร่วมสร้าง อนาคตทางวิชาการ/วิชาชีพ”
กลุ่มที่ ๑ นโยบายสื่อ จริยธรรมสื่อ สภาวิชาชีพ สมาคมวิชาชีพ หลักสูตรวิชาการ
กลุ่มที่ ๒ นักข่าว กระบวนการรายงานข่าว
กลุ่มที่ ๓ เทคนิค เทคโนโลยีในงานข่าว ช่องทางการนำเสนอข่าว
กลุ่มที่ ๔ ผู้บริโภคข่าว เนื้อหา ความอยู่รอดทางธุรกิจ ช่องทางการเข้าถึงผู้บริโภค
๑๔.๐๐ -๑๔.๑๕ น. พักรับประทานอาหารว่าง
๑๔.๑๕ – ๑๖.๓๐ น. นำเสนอผลการสัมมนากลุ่มย่อย กลุ่มละ ๑๐ นาที และอภิปราย
ดำเนินรายการโดย คุณอมรรัตน์ มหิทธิรุกข์ หนังสือพิมพ์บางกอกโพสต์
๑๖.๓๐-๑๗.๐๐ น. สรุปการสัมมนา โดย อาจารย์บรรยงค์ สุวรรณผ่อง
ปิดการสัมมนา
ประเด็นอภิปรายกลุ่มย่อย งานประชุมสัมมนา “ยุทธศาสตร์เพื่ออนาคตวารสารศาสตร์”
กลุ่มที่ ๑ นโยบายสื่อ จริยธรรมสื่อ สภาวิชาชีพ สมาคมวิชาชีพ หลักสูตรวิชาการ
- Participatory Journalism – วารสารศาสตร์แบบมีส่วนร่วม / Citizen Journalism / Blog & Journalism/ Convergence Journalism
- กฏหมาย จริยธรรม (revisit + เพิ่มเติมจริยธรรมเฉพาะบนสื่อใหม่) ลิขสิทธิ์ การตรวจสอบข้อมูลบนโลกออนไลน์และ social media /accountability & Responsibility
- Self-regulation /สมาคมและสภาวิชาชีพ/ การกำกับดูแล
- การพัฒนารูปแบบในการพัฒนาบุคลากรในวิชาชีพ
นำโดย
จักร์กฤษ เพิ่มพูล เครือเนชั่น
ผศ.สุรสิทธิ์ วิทยารัฐ มรภ.สวนสุนันทา
กลุ่มที่ ๒ นักข่าว กระบวนการรายงานข่าว
- ลักษณะ / รูปแบบ ที่เปลี่ยนแปลงไป ข่าวทั้งเชิงเร็วและลึก ข่าวบน platform ที่ต่างกันรูปแบบเนื้อหาต่างกันหรือไม่อย่างไร ความน่าเชื่อถือของข่าว คุณภาพของข่าว content รูปแบบอื่นๆ ที่เกิดขึ้นใหม่
- คน -ทักษะที่จำเป็น เครื่องมือ อุปกรณ์ กระบวนการทำงาน / ผลสะท้อนการทำงานด้วยสื่อใหม่ หรือ ผลของการปรับ / เปลี่ยน วิถีการทำข่าว/ แหล่งข่าว /บทบาทหน้าที่ จริยธรรม แนวทางปฏิบัติ case study แนวทางที่จำเป็นสำหรับ บุคลากรในวิชาชีพ -เริ่มต้น ปรับตัว เปลี่ยนงาน
- นโยบาย องค์กร - กลยุทธ์ในการปรับตัว บริหารงาน สื่อเก่า-ใหม่ / Newsroom กองบรรณาธิการรูปแบบใหม่ / business model /ธุรกิจ + อุดมการณ์
นำโดย
อศินา พรวศิน เนชั่น
อ.สกุลศรี ศรีสารคาม ม.ธุรกิจบัณฑิตย์
กลุ่มที่ ๓ เทคนิค เทคโนโลยีในงานข่าว ช่องทางการนำเสนอข่าว
- Convergence Media / Multi-platform : how to, strategy
- เครื่องมือ เทคโนโลยี ช่องทางในการนำเสนอข่าวรูปแบบใหม่ๆ / การเชื่อมโยง Old-New media
เข้าด้วยกัน
- Program & Application ที่จำเป็นในงานวารสารศาสตร์ – Art / Graphic/ VDO/ Editing
นำโดย
ดร.มานะ ตรีรยาภิวัฒน์ ม.หอการค้า , ผศ.ดร.อัศวิน เนตรโพธิ์แก้ว ม.ธุรกิจบัณฑิตย์
อ.ณรงค์ศักดิ์ ศรีทานันท์ ม.กรุงเทพ , เย็นจิตร์ สถิรมงคลสุข ไทยพีบีเอส , ชุตินธรา วัฒนกุล เนชั่น
กลุ่มที่ ๔ ผู้บริโภคข่าว เนื้อหา ความอยู่รอดทางธุรกิจ ช่องทางการเข้าถึงผู้บริโภค
- การเลือกรับ / ความพึงพอใจ / การเปรียบเทียบการรับสารระหว่างสื่อเก่า-ใหม่ / ความต้องการในการรับข่าวสาร / ทัศนคติ
- ลักษณะเนื้อหาที่พึงประสงค์ pattern การบริโภคเนื้อหา ช่องทางการบริโภค
- บทบาทใหม่ : การมีส่วนร่วมในกระบวนข่าว นักข่าวพลเมือง user-generated content และ การ engage ผู้รับสาร/ชุมชน
- สถิติการรับข่าวสาร และ รูปแบบการรับข่าวสารทั้งสื่อเก่า สื่อใหม่ (ขาดตัวเลขเชิงปริมาณและสถิติตรงนี้มาก ทำให้ไม่เห็นความเปลี่ยนแปลง)
นำโดย
ประสงค์ เลิศรัตนวิสุทธิ์ สถาบันอิศรา
ดร.สุดารัตน์ ดิษยวรรธนะ จันทราวัฒนากุล สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
ผศ.ดร.บุบผา เมฆศรีทองคำ ม.กรุงเทพ , ผศ.ดร.วรัชญ์ ครุจิต ม. ศรีปทุม , อ.ขจรจิต บุนนาค ม.กรุงเทพ
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////